ASETALDEHİTİ TANIYALIM

ASETALDEHİT

Asetaldehit(CH3 – HC = O) renksiz, keskin kokulu, uçucu, kolayca alevlenebilen ve zehirleyici bir aldehittir. Benzen, toluen ,  ksilen , terebentin ve asetonla karışabilir. Su, alkol ve eterde çözünür Asetaldehit, kahve, ekmek, ve olgunlaşmış meyveler içinde doğal olarak meydana gelir, ve normal metabolizma bir parçası olarak bitkiler tarafından üretilmektedir.

ASETALDEHİT TARİHİ

1774 yılında manganezdioksit ve sülfirik asidin etanol üzerindeki etkisiyle  Scheele tarafından  Asetaldehit (etenal) ilk olarak hazırlanmıştır. Liebig ise 1835 yılında etil alkolun kromik asitle oksitlenmesi ile saf bir örnek hazırlayarak asetaldehitin yapısını bulmuştur. Bu bileşiği aldehit olarak isimlendirmiştir. Asetaldehit Latince bir kelimedir.Al ve dehyd kelimelerinin birleşmesiyle oluşur.1981 yılında ise Kutscherow asetona su ekleyerek 

asetaldehit oluşturmuştur.

ASETALDEHİDİN ÜRETİMİ

Asetaldehit için olan çok çeşitli üretim proseslerinin ekonomisi besleme deposu bulunup bulunmamasına çok yüksek oranda bağlıdır.1960’dan beri etilenin sıvı faz oksidasyonu asetaldehit üretimi için seçilen proses türüdür.Bu proses Hoechst-Wacker adlandırılmaktadır.Ancak etil alkolün kısmi oksidasyonu,etil alkolden hidrojen giderilmesi ve asetilenin hidrasyonu gibi bazı ticari proseslerde halen vardır.Aynı zamanda asetaldehit etil alkol ve asetik asit ile yan ürün olarak oluşur.

ASETALDEHİDİN KULLANIM ALANLARI

Asetaldehit cok önemli bir ara kimyasal ürün olduğundan kimya sanayiide.,Asetik anhidrit, n-bütanol ve  2-etilheksanol asetaldehitden üretilen başlıca ürünlerdir. Ayrıca pentaeritol, trimetilolpropane, primidinlerin, perasetikasit, krotonaldehit, kloral, 1,3-bütilen glikol ve laktik asit üretiminde de az miktarda asetaldehit tüketilir. Asetaldehit en çok Asetikasit üretiminde kullanır.

Asetaldehit parfüm,polyester reçineler,boya üretiminde kullanılmaktadır.Ayrıca meyve ve balıkların saklanmasında koruyucu madde olarak kullanılmaktadır.Yakıt karışımlarında da asetaldehit verimi arttırmak için kullanılmaktadır.

ASETALDEHİDİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ

Yoğunluğu 0,786 , erime noktası -123,5 , kaynama noktası 20,2 ,   alevlenme noktası(-40) 12,7 ve buhar basıncı (20) 740mmHg dir.

KİMYASAL ÖZELLİKLERİ

Asetaldehit çok reaktif bir kimyasaldır.Uygun koşullar altında oksijen veya hidrojen yer değiştirebilir.Asetaldehit birçok yoğunlaşma,ekleme ve polimerizasyon reaksiyonuna girebilir.

SAĞLIK VE GÜVENLİK FAKTÖRLERİ

Asetaldehitin en önemli toksit etkisi deriye zarar vermesidir ve ciltde yapışkan bir tabaka oluşturur.Asetaldehitin endüstriyel kullanımı sırasında; gözler,boğaz ve burun maruz kalır.Öksürük,koku alma duyusunda hassalık,baş ağrısı en belirgin belirtileridir.Havada  maksimum 200ppm konsantrasyon olana kadar kullanılabilir.Asetaldehitten yaralanma konusunda hiçbir resmi rapor yoktur ve ayrıca yerel güvenlik önlemleri alındıysa asetaldehit normal koşullarda işleme için uygundur.(laboratuar kullanımı gibi).Eğer asetaldehitin konsantrasyonu havadan %4ve%9 fazla ise;asetaldehit buharı ve hava karışımı yanıcı bir hal alır.